สัตว์เคี้ยวเอื้อง

สัตว์เคี้ยวเอื้อง

ถ้า พูดถึงสัตว์เคี้ยวเอื้องทุกคนคงนึกถึงโค กระบือ ความเป็นจริงสัตว์เคี้ยวเอื้องมีหลายชนิด ทุกชนิดล้วนกินพืชเป็นอาหาร สัตว์เคี้ยวเอื้องจะมี 4 กระเพาะ มีกระเพาะหมัก หรือ รูเมน (rumen) ซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุด นอกจากนี้ยังมีกระเพาะรังผึ้ง (reticulum) กระเพาะผ้าขี้ริ้ว (omasum) และกระเพาะแท้ (abomasum) ซึ่งมีโครงสร้าง หรือหน้าที่คล้ายกับสัตว์กระเพาะเดี่ยว หรือเหมือนของคนเรานี่เอง นอกจากโค กระบือแล้ว แพะ แกะ อูฐ กวาง อื่นๆ อีกมากมายที่กินพืชเป็นอาหารล้วนเป็นสัตว์เคี้ยวเอื้อง แต่ไม่ใช้สัตว์ที่กินพืชทุกชนิดเป็นสัตว์เคี้ยวเอื้องและมี 4 กระเพาะทั้งหมด มีข้อยกเว้นเหมือนกัน เช่น ม้า ม้าเป็นสัตว์ที่กินพืช หรือหญ้าเป็นอาหารเหมือนกัน แต่ม้าเป็นสัตว์กระเพาะเดี่ยว ไม่มี 4 กระเพาะเหมือนโค การที่สัตว์ต้องเคี้ยวเอื้องก็เพื่อช่วยย่อยอาหาร หรือบดอาหาร แต่เป็นการย่อยเชิงกล สัตว์ไม่สามารถย่อยเซลล์พืชได้ ต้องอาศัยการย่อยของแบคทีเรียด้วยการหมักในกระเพาะหมัก ดังนั้นสัตว์เคี้ยวเอื้องจึงต้องอาศัยการย่อยของแบคทีเรียเหมือนกัน การเคี้ยวเอื้องก็เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวให้กับแบคทีเรียในการย่อยเซลล์พืชได้ ดีขึ้น สารที่ได้จากการหมักย่อยของแบคทีเรียซึ่งเป็นกรดไขมันมันระเหย (volatile fatty acids) ร่างกายของสัตว์เหล่านี้ก็จะดูดซึมไปใช้ในการสร้างพลังงาน สร้างเนื้อและนม

เนื้อ โค กระบือเป็นอาหารที่คนนิยมบริโภค รวมทั้งยังมีอาหารอีกหลายชนิดที่ได้มาจากสัตว์เหล่านี้ ยังมีเรื่องราวอีกมากมายที่เกี่ยวข้องกับสัตว์เคี้ยวเอื้อง
โค
กระบือ
แกะ
แพะ
อื่นๆ

แกะและแพะ

การ เลี้ยงแกะและแพะในประเทศไทย ไม่เป็นที่แพร่หลายมากนัก มีการเลี้ยงกันเป็นบางส่วน โดยเฉพาะในเขตจังหวัดชายแดนภาคใต้ และหน่วยงานของกรมปศุสัตว์ เช่น กองบำรุงพันธุ์สัตว์ในภาคต่างๆ เป็นต้น การเลี้ยงสัตว์เคี่ยวเอื้องขนาดกลางนี้ในประเทศไทยมีจุดประสงค์เพื่อกิน เนื้อ (แกะ) กินน้ำนม (แพะ) เป็นสัตว์ทดลอง เป็นต้น คนไทยไม่ค่อยนิยมการบริโภคเนื้อแพะแกะเท่าไหร่นัก การเลี้ยงแพะแกะจึงไม่ค่อยเติบโต เหมือนการเลี้ยงสัตว์ชนิดอื่นๆ ในต่างประเทศการเลี้ยงแกะนอกจากเพือจุดประสงค์ดังกล่าวแล้ว ยังเลี้ยงแกะเพื่อเอาขนแกะไปใช้ประโยชน์ และถือเป็นจุดประสงค์หลักของการเลี้ยงก็ว่าได้ แกะพันธุ์ขนที่นิยมเลี้ยงคือ พันธุ์เมอร์ริโน นอกจากพันธุ์นี้แล้วยังมีแกะพันธุ์อื่นๆ อีก

ยังมีเรื่องราวอีกมากมายเกี่ยวกับแกะและแพะ
การเลี้ยงแกะ
การเลี้ยงแพะ
อาหาร
โรคที่สำคัญ
อื่นๆ